ing. Federico BAVAGNOLI
webmaster

AUDIO

Tüta la storia l'è 'ncumincià al 22 ad giügn dal 2002 , quand che mi iù 'ndà a spuzài dal fiö dal prufesùr Guaita. Dop la cerimonia, antla ceza dla Madona dla Funtan'a, na ceziota an mès al rizeri, iè stai 'l diznè al Circul Ricreatìu a Varsei. Tanta bela gent, ma sa s'ciupava dla caud. An bel mument  mi iù ciamài al prufesùr se l'era vera che lü l'ava tardüì tüta la Divin'a Cumedia an varsleis. Iava santìlu dì , am vis pü nen da chi, ma iera nen sicür se crëdji o no. Al prufesùr l'ha rispundìmi che nen mac l'era vera, ma ma zmuniva i fotocopii di 'n quai cant da lezi e pö, se i vuliva, am dava anca di casiëti,  che lü l'ava registrà, cuzì i pudiva scutè lonche i leziva. L'ava travaià trant'ani par fè tüta la tradüsiòn dl'Infern, dal Pürgatori e dal Paradis. Pö dop l'è dìmi che lü l'ava  tradüì anca 'l Leupardi  e, antal mument che la spuza la taiava la turta, lü am recitava "L'infinì" anti n'urìa parchè anti cula sala, tra cumpliment e felicitasiòn, a iera propi 'n bel ciadèl e l'era franc dificil fèsi capì a na distansa nurmal.
L'è stata propi an cul mument che l'è vnìmi par la ment  n'idea che l'è sübit a zmiàmi straurdinaria. Iù fat dui righi 'd cünt e iù ancurzìmi che la Divin'a Cumedia an varsleis, scrita e parlà, la pudiva stè tüta anti 'n CD da 650 Mb (tant par capìsi, di cui che, vöid,a crumpèni 24 i custu  € 11.00 valadì nanca sinquanta centezim aprüm). Parchè s' idea l'era straurdinaria l'è   prëstu dit. Na volta che tüta la Divin'a Cumedia an varsleis,  scrita e parlà, la sarà registrà anti 'n CD , al dialèt ad Varsei, o lengua : ciamèlu püra mè ca i völi, al sarà cunsgnà a l'eternità.  Spiegumsi méi. Ancöi ansün al sa mè i parlavu i Egisiàn. Iàn decifrà i geruglific , ma mè che i parlavu lu sa 'nsün e mai i pudràn savéilu, i pudràn mac semp fè dal teurìi ma nen d'àut. Ai suma gnanca mè i parlavu i Ruman antic. I suma mache mè che i parlu i Ruman adès e lu suma fin'a trop ben parche l'è sè vischè la TV  e a 's sent nen àut. Ma se i digitalizuma la Divin'a Cumedia an varsleis , anche tra duimila ani a 's pudrà senti mè i parlavu i varsleis. 'S capìs che la tecnica la cambiirà, i CD i saràn pü nen mè cui dal di d'ancöi, o l'è facil che i sarà pü mia 'd CD, chi sa che rasa 'd diaulerìi i avràn inventà, ma l'infurmasiòn digitalizà la rastrà semp la midéma. E anca da chi duimila ani tüti i pudràn senti la vus dal prufesùr Guaita, o la mia , o 'd chi ca  's völ  d' àut , cuzì, preciza, propi mè ca lu santuma nuiauti, ancöi.

Ma iè anche n àuta razòn che s'idea l'è sübit entüziazmami. L'è parchè, par realizèla, iava da bzogn da ciamèi niente da 'nsün. Iera bon mi, da sul, a scrivi la Divin'a Cumedia cun al me cumputer, a registrè la vus dal prufesùr e pö, a la fin, cun al me masterizatùr, bütè tüt andén an CD. Tüt sulì l'avrìa custàmi na bala 'd füm e pöi , a difarensa ad lonche l'avrìa capitài se 'n quaidün l'éisa vursü' püblichè an libar ad carta, iera nen da bzogn da fèni ne mila ne sent, ma i pudiva fèni anche mache iün o na quai dezen'a da regalè a i amìs.Pö dop, se iava voia da spendi di sold (ma nanca pö n'ezagerasiòn) o se i truvava da fèmi spunsurizè, i avrìa pudì püblichè tüt al CD ansima l'Internet e alura, a 's mument là l'eternità la sarìa stata asicürà. Prima da bütèmi propi decìs iù mandà n' E-Mail al pruf.Gilardìn dl' Üniversità Mc Gil ad Montreal (Canada), che i cunòs da vari ani e che l'è n' auturità par la "lenga piemunteiza" e iù spedìi tre cant adl' infern an varsleis. L'ha sübit rispundìmi che , da lonche l'ava vüst, a lü ia zmiava an travai ad prim urdin e che 'l meritava la fadiga e 'l travai necesari par püblichèlu.L'è stata cuzì che iuma bütàsi 'd bon'a len'a, mi e 'l prufesur Guaita, a scrivi la Divin'a Cumedia an varsleis. E adès che iuma finì, l'è mac question ad temp. Basta mache spitè duimila ani par vëdi se 'l nos travai l'è stata   ütil.